Przyczyny guza mózgu

Przyczyny guza mózgu nie są znane, chociaż czynniki genetyczne jak i środowiskowe mogą przyczyniać się do powstawania raka mózgu. Czy guz mózgu jest dziedziczny?

Jeśli chodzi o przyczyny guza mózgu to ewidentne czynniki dziedziczne odgrywają mała rolę w etiologii pierwotnych guzów mózgu. Mniej niż 5 % chorych na glejaki ma dodatni wywiad rodzinny odnośnie występowania guza mózgu.

Kilka chorób dziedzicznych, takich jak stwardnienie rozsiane guzowate, nerwiakowłókniakowatość typu I, zespół Turcota i zespół Li-Fraumeni stanowi czynnik predysponujący do rozwoju glejaków. Wymienione przyczyny guza mózgu wykazują jednak tendencję do występowania u dzieci lub młodych dorosłych i zjawisko to nie dotyczy większości glejaków pojawiających się w późniejszym okresie życia. Ogólnie należy więc stwierdzić, że guz mózgu nie jest dziedziczny.

Duże badanie farmakogenetyczne pozwoliło zidentyfikować pięć loci ryzyka podatności na glejaka: 5p15.33 (TERT), 8q24.21 (CCDC26), 9p21.3 (CDKN2A-CDKN2B), 20 q13.33 (RTEL1) oraz 11q23.3 (PHLDB1).

W kontekście szukania przyczyny guza mózgu, stwierdzono, że utrata heterozygotyczności na chromosomach 9p i 10q oraz delecji p16 są często obserwowane w glejakach o wysokim stopniu złośliwości, zaś glejaki o niskim stopniu złośliwości charakteryzują się mniejszą liczbą zaburzeń molekularnych.

W przypadku skąpodrzewiaków obecność mutacji 1p i 19q LOH i IDH1 wiąże się ze znamienną poprawą czasu przeżycia pacjentów.

PRZYCZYNY POWSTAWANIA GUZA MÓZGU – MARKERY MOLEKULARNE

Jeden z najbardziej przydatnych markerów, epigenetyczne wyciszenie genu naprawy DNA – MGMT (metylotransferaza DNA o6-metyloguaniny), poprzez metylację promotora, jest niezależnym czynnikiem rokowniczym u chorych na glejaki i wiąże się z wydłużeniem przeżycia po zastosowaniu leku – temozolomidu.

Amplifikacja i nadekspresja receptora nabłonkowego czynnika wzrostu EGDR jest obserwowana w 60% przypadków glejaków.

Przyczyny guza mózgu nie znajdziemy również w charakterystyce stylu życia. Badania wskazują, że występowanie guzów mózgu nie jest związane z określonymi przyzwyczajeniami, takimi jak palenie papierosów, spożywanie alkoholu. Trwa dyskusja nad ewentualnym wpływem nadmiernego korzystania (zwłaszcza przez dzieci) z telefonów komórkowych i ich możliwych negatywnych efektów na zdrowie.

CZY TELEFON KOMÓRKOWY POWODUJE RAKA?

Nie udowodniono związku z innymi czynnikami: chemicznymi (np. pestycydy, herbicydy, nitrozoaminy), fizycznymi (np. pole elektromagnetyczne) oraz okołoporodowymi lub doznanymi w dzieciństwie urazami mózgu i zakażeniem wirusem Epsteina-Barr.

Jedyną potwierdzoną przyczyną guza mózgu i czynnikiem o dowiedzionym działaniu w etiologii pierwotnych nowotworów złośliwych OUN jest promieniowanie jonizujące. Wcześniejsze napromienianie mózgu może wiązać się z ryzykiem rozwoju raka mózgu.

Przyczyny guza mózgu oraz powstawania pierwotnych nowotworów OUN pozostają obszarem dalszych badań naukowców. Na tym etapie nie można stwierdzić, że guz mózgu jest dziedziczny.

BIBLIOGRAFIA – przyczyny guza mózgu

R. Pazdur, L. D. Wagman, K.A. Camphausen, W.J. Hoskins, Nowotwory złośliwe – postępowanie wielodyscyplinarne, tom II, Lublin 2012.
Pod. red. M. Krzakowski, Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2011, Gdańsk 2011.
J. Meder, Aktualne zasady postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w onkologii, Warszawa 2011.