Menu nawigacji stron

Wszystko na temat nowotworów i guzów mózgu

Rezonans magnetyczny głowy

Rezonans magnetyczny głowy (MRI) z zastosowaniem kontrastu o właściwościach paramagnetycznych jest badaniem z wyboru w większości nowotworów centralnego układu nerwowego. W diagnostyce onkologicznej metodę MRI uznaje się za referencyjną w ocenie nowotworów mózgu i rdzenia. Rezonans magnetyczny głowy to technika bezpieczna i nieinwazyjna, która może być stosowana u kobiet w ciąży.

Sygnał (i obraz) badania można wzmocnić dzięki dożylnemu podaniu środka kontrastowego – gadolinu, którego obecność identyfikuje obszary wzmożonego ukrwienia i uszkodzenia bariery krew-mózg.

Rezonans magnetyczny głowy to badanie, które wykorzystuje właściwości fizyczne atomów wodoru. Umieszczone  w silnym polu magnetycznym ulegają one uporządkowaniu względem linii pola magnetycznego. Następnie impulsy elektromagnetyczne o częstotliwości rezonansowej powodują ich pobudzenie, a podczas zaniku pobudzenia – emisję fal o częstotliwości radiowej. Sygnały te, różniące się natężeniem w zależności od rodzaju tkanki, są przetwarzane w obraz dwuwymiarowy prezentowany  w skali szarości.

Diagnostyki MRI przeżywa dynamiczny rozwój. Powstaje wiele nowych typów sekwencji i technik obrazowania wykorzystywanych m.in w diagnostyce onkologicznej guzów mózgu, takich jak: sekwencja echa spinowego, sekwencja echa gradientowego, fast spin echo, RARE i FLASH.

Rezonans magnetyczny głowy przewyższa badanie tomografii komputerowej (TK) w diagnostyce procesów nowotworowych centralnego układu nerwowego ze względu na większy kontrast pomiędzy tkankami. Zaletą MRI jest również możliwość uzyskania obrazów w dowolnej płaszczyźnie przekroju.

Do podstawowych ograniczeń techniki należą stosunkowo długi czas badania i duża wrażliwość na artefakty ruchowe (ruch pacjenta podczas badania zakłóca jego obraz ) oraz relatywne wysoki koszt badania.




 

REZONANS MAGNETYCZNY GŁOWY – ROZPOZNAWANIE NOWOTWORÓW MÓZGU

jak wygląda guz mózguBadanie MRI pozwala na rozpoznawanie nowotworów na podstawie efektu masy oraz zmienionego sygnału. Przeważająca część nowotworów mózgu, zwłaszcza te o wyższym stopniu złośliwości, charakteryzuje się zwiększoną zwartością wody, co może zaniżać czytelność obrazu badania. Dzięki zastosowaniu środków kontrastowych (gadoliny) sygnał podnosi się, co umożliwia wykrycie nawet małych zmian.

Obszary torbielowate i obszary martwicy są źródłem intensywnego obrazu w sygnałach T2-zależynch i nie ulegają wzmocnieniu kontrastowemu. Zwapnienia obecne w nowotworach szyszynki czy w oligodendrogliomie widoczne są w obrazie MRI jako obszary bezsygnałowe. Natomiast obszary krwawienia do nowotworu w różnych jego fazach mają zróżnicowaną charakterystykę sygnału, co pozwala precyzyjnie określić czas jego wystąpienia.

Pierwotnym, wykrywalnym w rutynowym badaniu RMI objawem raka mózgu jest uszkodzenie w postaci obrzęku lub krwawienia. Techniki obrazowania dyfuzyjnego umożliwiają wyodrębnienie włókien nerwowych z obrazu i wykrycie uszkodzenia osłonek mielinowych.

Trudnym zadaniem jest różnicowanie na podstawie obrazu badania pomiędzy wznową procesu nowotworowego a powikłaniem leczenia radioterapeutycznego – martwicą popromienną. Dzięki ocenie metabolicznej oferowanej przez spektroskopię rezonansu magnetycznego możliwy jest pomiar stężenia choliny jako dobrego markera uszkodzenia błon komórkowych, poprzedzającego powstanie martwicy popromiennej. Spektroskopia protonowa za pomocą RM może dostarczać informacji o aktywności tego procesu.

Rezonans magnetyczny głowy w diagnostyce nowotworów kanału kręgowego pozwala na bezpośrednie uwidocznienie rdzenia i pozostałych struktur wewnątrzkanałowych, umożliwia precyzyjną lokalizację masy patologicznej i określenie jej relacji topograficznej wobec opon i kostnych ograniczeń kanału. Wszystkie nowotwory wewnątrzrdzeniowe, podobnie jak nowotwory mózgowia, ulegają wzmocnieniu kontrastowemu, przy czym nowotwory lite – w całej objętości poza obszarami martwicy, zaś guzy o strukturze torbielowatej wzmacniają się brzeżnie.

zobacz więcej: DIAGNOSTYKA RAKA

 

REZONANS MAGNETYCZNY GŁOWY – OBRAZ BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH W WYBRANYCH NOWOTWORACH OUN

 

Typ histologiczny nowotworu

Typowe cechy KT i MR

Gwiaździak anaplastyczny

KT bez kontrast: źle odgraniczona, hipodensyjna masa.

MR: niejednorodnie hipointensywny w obszarach T1-zależnych, hiperintensywny w obrazach T2-zależnych. Wzmocnienie kontrastowo niejednorodne, często guzkowe lub ogniskowe. W perfuzji obszary o podwyższonej objętości i przepływie krwi. W MRS obniżenie stężenia NAA i podwyższenie stężenia choliny. Około 40% złośliwych glejaków nie wzmacnia się po podaniu kontrastu.

Glejak wielopostaciowy

KT bez wzmocnienia kontrastowego: nieregularna niejednorodna masa.

MR: niejednorodna, źle odgraniczona masa w obszarach T1- i T2-zależnych, często zawierająca metabolity krwi, martwicę, otoczona rozległym obrzękiem. Wzmocnienie kontrastowe silne z powodu martwicy, zwykle niejednorodne, często obrączkowate o grubej, nieregularnej ścianie. Nasilone cechy hiperperfuzji. W 1H MRS nasilone stężenie choliny, mleczanów i lipidów. Obniżenie NAA i kreatyny. Guz często przerasta przez ciało modzelowate na drugą półkulę (efekt motyla)

Skąpodrzewiak

KT bez kontrastu: hipo-/izodensyjny, często zawierający zwapnienia, wzmocnienie kontrastowe od słabego do znacznego.

MR: W obrazach T1-zależnych bez kontrastu hipo-/izointensywny, w T2-zależnych – niejednorodny ze zwapnieniami i produktami degradacji krwi, zwykle poszerza korę. Wzmocnienie kontrastowe niejednorodne.

Rdzeniak płodowy

Lity, silnie wzmacniający się po kontraście guz, najczęściej wychodzący z robaka móżdżku i wzrastający do IV komory. Często daje przerzuty drogą płynu mózgowo0rdzeniowego, dlatego MR powinno obejmować mózgowie i kanał kręgowy. Obecna hiperperfuzja. W MRS podwyższone stężenie choliny i obniżenia NAA, może występować tauryna.

Glejak nerwów wzrokowych

U dzieci i młodzieży < 20 rż. zwykle gwiaździak skrzyżowania nerwów włosowatokomórkowy, przeważnie obustronny. Powoduje pogrubienie nerwów wzrokowych i/lub skrzyżowania. Część guzów wzmacnia się po kontraście. U dorosłych glejak nerwów wzrokowych to często gwiaździak anaplastyczny lub glejak wielopostaciowy; zwykle jednostronny.

Oponiak

Dobrze odgraniczony guz zewnątrzmózgowy przylegający do opony twardej, często obecność zwapnień i hiperostoza przylegającej kości. Jednorodne wzmocnienie kontrastowe guza i przylegającej opony twardej. Rozróżnienie od pojedynczego przerzutu do opony jest czasem bardzo trudne. Pomocna spektroskopia – w oponiakach często stwierdza się obecność alaniny.

 

OBJAWY GUZA MÓZGU

 

JAK ODRÓŻNIĆ WZNOWĘ OD MARTWICY ? SPEKTROSKOPIA MRS

 

TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA GŁOWY

 

SPIS ARTYKUŁÓW